Mehmet Tanju akad: AFGANİSTAN’IN ÇİLESİ NİÇİN BİTMEZ
Afganistan’ın çilesi bitmez çünkü:
(1) Çok fazla etnik unsurdan meydana gelmiştir ve bunların reisleri uluslaşma sürecini baltaladığı gibi, emperyalistlerle işbirliğine daha yatkındır. Etnikçilik ve mezhepçilik her yerde ahaliyi perişan eden bir ilkelliktir. Etnikçilik peşinde koşan herkes kaos ve katliamın kapısını açar. Aynı zamanda birçok dil konuşulması da parçalanmanın sürmesini kolaylaştırmaktadır.
(2) Dağlık arazi küçük etnik ve dini grupların izole şekilde kabile yaşamını sürdürmesine neden olur. Her biri kendi kanununu uygular. Bu çoğu zaman zulüm ve cinayettir. Irkçılık ve etnikçilik ayıbı günümüzde dünyanın her ülkesinde azgınlaşmaktadır ama bu ülkede doruğa çıkmıştır.
(3) Afganistan tüm büyük güçlerin ve komşularının etki altına almaya çalıştığı, stratejik önemi çok yüksek bir ülkedir. Rusya, İran, İngiltere, Rusya, ABD, Pakistan ve Çin bu ülkeyi rahat bırakmaz. Hindistan'ı, Suudileri ve diğerlerini de unutmayalım.
(4) Çok uzun süren istikrarsızlık ve uluslaşma çabasının her seferinde içten ve dıştan baltalanması ülkeyi suç örgütlerinin oyun alanı haline getirmiştir. Uzun süren her savaştan geçen her ülkede karaborsa, kaçakçılık, uyuşturucu ve pis işlerle rüşvet çoğalır. Afganistan’da bu tavan yapmıştır. Afganistan da her kurum çürümüşlüğü devam ettirir.
(5) Afganistan’da her reform girişimi aşırı muhafazakar bir tepkiyle karşılaşmıştır ve bu günümüzde nüfusun önemli bir kısmı üzerinde baskı ve katliam anlamına gelir. Tahammülsüzlük tarihi heykellerin bombalanıp havaya uçurulması seviyesindedir.
(6) Tüm bölge ülkeleri gibi Afganistan da etnik bölünmenin yanı sıra başka Sünni ve Şii olmak üzere mezhep bölünmelerine tabidir ve bunlar dış güçler tarafından kullanılır.
(7) Komşu ülkelerdeki milyonlarca mülteci radikal akımlar tarafından örgütlenmiş olup, bunlara makul insani değerleri kabul ettirmek olanaksızdır. Rus işgalinden beri süren zulüm, sürgün ve milyonlarca ölüm bu unsurları fena halde bilemiştir. Zaten olmayan uzlaşma kültürü büsbütün olanaksız hale gelmiştir.
